Οι πατέντες των εμβολίων για τον κορωνοϊό εμπόδιο στην προσπάθεια της ανθρωπότητας να αντιμετωπίσει την πανδημία

 

Αυτό που συμβαίνει με τις πατέντες και τα πνευματικά δικαιώματα στα εμβόλια για τον κορονοϊό είναι κυριολεκτικά άνω ποταμών και πέρα από κάθε λογική. Δεν αποτελεί υπερβολή ότι η πανδημία έχει επηρεάσει αρνητικά σχεδόν κάθε άνθρωπο στον πλανήτη. Από τα εκατομμύρια που πέθαναν ή νόσησαν πολύ σοβαρά και τους ακόμα περισσότερους που έχασαν την δουλειά τους και καταστράφηκαν οικονομικά από τα περιοριστικά μέτρα, ο τρόπος ζωής δισεκατομμυρίων έχει ανατραπεί και υποβαθμιστεί. Θα περίμενε κανείς ότι οι ηγέτες κάνουν ότι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να έρθει πιο γρήγορα το τέλος της πανδημίας και η επιστροφή στην κανονικότητα. Αλλά δυστυχώς τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Δύο βασικές στρατηγικές διαθέτουμε για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Η μια είναι τα περιοριστικά μέτρα(lockdown, μάσκες, αποστάσεις, ιχνηλάτηση κρουσμάτων, τεστ κτλ.). Δυστυχώς ελάχιστες χώρες κατάφεραν να εξαλείψουν τον ιό μόνο με τα περιοριστικά μέτρα. Στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη αυτό δεν κατέστη δυνατό. Είχαμε αναλύσει σε παλιότερο κείμενο τις αιτίες και πως ο νεοφιλελευθερισμός και ιδεολογήματα όπως αυτό της ''ατομικής ευθύνης'' έπαιξαν τεράστιο ρόλο σε αυτήν την αποτυχία αλλά θα επανέλθουμε σε ξεχωριστό κείμενο πάνω σε αυτό γιατί το θέμα είναι τεράστιας σημασίας και η κυρίαρχη αστική αφήγηση προσπαθεί να κρύψει αυτήν την τεράστια αποτυχία της Δύσης. 

Φυσικά τα περιοριστικά μέτρα έχουν ημερομηνία λήξης. Έχουν τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις και οι αντοχές των κοινωνιών έχουν εξαντληθεί. Άρα ο μόνος τρόπος που έχει απομείνει είναι ο εμβολιασμός. Το ευχάριστο είναι ότι τα μέχρι τώρα στοιχεία δείχνουν ότι τα εμβόλια λειτουργούν με πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα το Ισραήλ. Το αρνητικό είναι ότι η προσπάθεια εμβολιασμού συναντάει ένα νέο σκόπελο ο οποίος είναι η ταχύτητα παραγωγής των εμβολίων.

Πέραν του αυτονόητου ότι όσο καθυστερεί κάποιος να εμβολιαστεί αυξάνονται οι πιθανότητες να κολλήσει τον ιό με όποιες συνέπειες συνέπειες αυτό συνεπάγεται ο ακόμα μεγαλύτερος κίνδυνος είναι φυσικά οι μεταλλάξεις. Όσο περισσότερο ο ιός κυκλοφορεί τόσο περισσότερο ελλοχεύει ο κίνδυνος των μεταλλάξεων και αν οι μεταλλάξεις ξεφύγουν από τα εμβόλια η όλη τεράστια προσπάθεια μπορεί να αποδειχθεί σισύφεια και να μπούμε σε ένα φαύλο κυνηγητού πίσω από τον ιό που ουδείς μπορεί να προβλέψει πως θα εξελιχθεί.

Θα περίμενε κανείς ότι εξαιτίας των παραπάνω κάθε δυνατό μέσο για την παραγωγή των εμβολίων θα ήταν διαθέσιμο και όλες οι υπαρκτές παραγωγικές δυνάμεις θα στρέφονταν προς αυτήν την κατεύθυνση. Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει και η αιτία είναι τα τα πνευματικά δικαιώματα και οι πατέντες. Υπάρχουν αρκετές πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρίες κολοσσοί και φυσικά πολλές τεχνολογικά προηγμένες χώρες που έχουν τις παραγωγικές δυνατότητες να βοηθήσουν στην παραγωγή των εμβολίων. Ο μόνος λόγος που κάτι τέτοιο δεν προχωράει είναι η κατοχύρωση της πατέντας που απαγορεύει την παραγωγή από τους άλλους.

Δηλαδή θα μπορούσαν να υπάρχουν εκατομμύρια ίσως και δισεκατομμύρια παραπάνω δόσεις στην διάθεση της ανθρωπότητας όμως οι νόμοι που προστατεύουν την πνευματική ιδιοκτησία και ευνοούν ως επί το πλείστον τα μονοπώλια δεν το επιτρέπουν. Σε αυτή την περίπτωση φαίνεται με τον πλέον ξέκαθαρο τρόπο πως η προάσπιση των ιδιωτικών κερδών αλλά και η ατομική ιδιοκτησία στα μεγάλα μέσα παραγωγής έρχεται σε πλήρη σύγκρουση με το συλλογικό συμφέρον, την επιστήμη αλλά ακόμα και την κοινή λογική.

Πάνω στο θέμα παρενέβη και ο υποτίθεται φιλάνθρωπος(έτσι τον έχουν βαφτίσει τα ΜΜΕ) Μπιλ Γκέιτς. Φυσικά τάχθηκε υπέρ της διατήρησης της πατέντας. Το επιχείρημα του ήταν η ποιότητα και η ασφάλεια. Αυτό είναι μία αστεία δικαιολογία. Κανείς δεν είπε να προσπαθήσει ο οποιοσδήποτε να μπει στην παραγωγή των εμβολίων αλλά οι προηγμένες χώρες και εταιρίες που μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια και την ποιότητα. Άλλωστε η ίδια η πραγματικότητα έχει απορρίψει αυτόν τον ισχυρισμό. Η Pfizer ήδη έχει έρθει σε συμφωνία με την Novartis για συμπαραγωγή του εμβολίου. Δεύτερο παράδειγμα είναι οι συζητήσεις για συμπαραγωγή του Sputnik με πέντε ευρωπαϊκές χώρες. Τρίτο παράδειγμα είναι η πρωτοβουλία μιας Καναδικής φαρμακευτικής εταιρείας η οποία προσέγγισε την AstraZeneca και την Johnson & Johnson αλλά και την καναδική κυβέρνηση για να αναλάβει την παραγωγή του εμβολίου αν τις έδιναν την άδεια χρήσης της πατέντας χωρίς να λάβει απάντηση.

Οι δικαιολογίες του Γκέιτς είναι απλά προφάσεις εν αμαρτίαις. Υπάρχουν αρκετές χώρες και εταιρίες που μπορούν να φέρουν σε πέρας την παραγωγή των εμβολίων με ασφάλεια. Πως γίνεται άλλωστε να συζητούν πέντε χώρες για συμπαραγωγή του Sputnik. Ακόμα και η Σερβία που δεν θεωρείται ιδιαίτερα προηγμένη τεχνολογικά σχεδιάζει συμπαραγωγή. 

Το επιχείρημα του Γκέιτς και των λοιπών νεοφιλελεύθερων είναι εντελώς αίολο. Θέλουν να υπερασπιστούν το νομικό καθεστώς που ευνοεί σκανδαλωδώς τις μεγαλύτερες εταιρίες ακόμα και στην συγκεκριμένη περίπτωση που υπονομεύει πολύ σοβαρά την προσπάθεια αντιμετώπισης της πανδημίας και η καθυστέρηση κοστίζει σε ανθρώπινες ζωές. Διόλου τυχαίο δεν ήταν το γεγονός ότι τα ΜΜΕ παγκοσμίως προώθησαν τον Γκέιτς ως ειδικό πάνω στην πανδημία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι οφείλει το μεγαλύτερο μέρος της τεράστιας περιουσίας του στα πνευματικά δικαιώματα. 

Δεν υπάρχει ούτε ένας σοβαρός λόγος υπέρ της διατήρησης των πνευματικών δικαιωμάτων στο ζήτημα της πανδημίας. Όσοι είναι υπέρ βάζουν τα προνόμια των μονοπωλίων πάνω από το συλλογικό συμφέρον της ανθρωπότητας.

Εδώ φαίνεται και η υποκριτική στάση των ΜΜΕ που ενώ σωστά παροτρύνουν τον κόσμο να εμβολιαστεί όσο πιο γρήγορα γίνεται εδώ που τίθεται το θέμα της παραγωγής όσο περισσότερων εμβολίων γίνεται στο συντομότερο δυνατό χρόνο σιωπούν σκανδαλωδώς και προσπαθούν να υποβαθμίσουν το θέμα. 

Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι φαρμακευτικές εταιρίες που κατάφεραν να εφεύρουν το εμβόλιο έχουν χρηματοδοτηθεί αδρά από τα δημόσια ταμεία και τα χρήματα των φορολογούμενων. Μέχρι και ο Μητσοτάκης με τον Μόσιαλο το παραδέχονται και ψέλλισαν κάτι περί αγοράς της πατέντας από την ΕΕ αλλά πέραν τούτου ουδέν, έμειναν στα ψελλίσματα.

Η άρση της πατέντας έπρεπε να έχει γίνει χθες, ήδη έχουν χαθεί πολύτιμοι μήνες στην κούρσα αντιμετώπισης της πανδημίας. Είναι παραλογισμός ακόμα και το γεγονός ότι πρέπει να γράψουμε κείμενο για κάτι εντελώς αυτονόητο και αναγκαίο. Όσοι αντιτίθενται στην άρση των πνευματικών δικαιωμάτων απειλούν ανοικτά την συλλογική προσπάθεια για την αντιμετώπιση της πανδημίας και είναι υπεύθυνοι ήδη για εκατόμβες θυμάτων. Η συμπεριφορά τους είναι ανάλογη με την υποστήριξη ενός ολοκαυτώματος δεν υπάρχει καμία δικαιολογία.